Nieuwsbrief oncodiëtetiek: Alcohol en hormoongevoelige kankers | Sedentarisme | Review omega 3

Nieuwsbrief oncodiëtetiek

oktober 2015

Wie voldoende vezels consumeert, lijkt de schade van alcohol in preventie van hormoongevoelige kankers te kunnen beperken. En dat is niet het enige preventienieuws: sedentarisme lijkt de kankermortaliteit te kunnen verhogen, zelfs bij genoeg sporten. Tot slot verduidelijkt een review waar omega 3-vetzuren wel en niet nuttig voor zijn bij een kankerbehandeling.

Actueel

Alcohol en hormoonafhankelijke kankers 
Voedingsvezels moduleren risico

Alcohol kan het risico op (ondermeer) hormoonafhankelijke kankers verhogen. Voedingsvezels blijken die invloed te kunnen beperken.

Dit leiden Franse onderzoekers af uit de prospectieve SU.VI.MAX-studie. Een lage voedingsvezelinname kon in verband gebracht worden met een significant verhoogd risico op hormoonafhankelijke kankers (borst, endometrium, ovarium, prostaat, testis) door alcohol. Voor borstkanker was het verband het sterkst.

Meer lezen?

Chhim A.-S. et al. Prospective association between alcohol intake and hormone-dependent cancer risk: modulation by dietary fiber intake. Am J Clin Nutr July 2015 
vol. 102 no. 1 182-189.

Zitten verhoogt kankermortaliteit 
Sporten alleen volstaat niet

Inactiviteit doorheen de dag kan bijdragen tot een verhoogd kankerrisico, zelfs voor wie genoeg sport. Dat tonen recente meta-analyses.

Er blijkt een statistisch significant verband tussen sedentaire tijd en

• algemene mortaliteit
• kankermortaliteit en het voorkomen van kanker
• mortaliteit en ziekten van hart en bloedvaten
• het voorkomen van diabetes.

Voor kanker is er vooral een verhoogd risico op kankers van dikke darm, long en baarmoederslijmvlies.

Wel is het verband tussen sedentaire tijd en globale mortaliteit 30% kleiner bij volwassenen met hogere fysieke activiteitsgraad dan bij volwassenen met lagere fysieke activiteitsgraad. 

Het advies om de tijd al zittend te beperken werd ondertussen opgenomen in de Europese Code tegen Kanker, naast het advies om voldoende fysieke actief te zijn.

Meer lezen?

• Biswas A. et al. Sedentary time and its association with risk for disease incidence, mortality and hospitalization in adults: a systematic review and meta-analysis. Ann Int Med 2015;162:123-132.
• Minerva. De relatie tussen sedentaire tijd en morbiditeit, mortaliteit en hospitalisatie. Minerva 2015; Volume 14; Nummer 6;p 72-73.
• Schmid D. et al. Television Viewing and Time Spent Sedentary in Relation to Cancer Risk: A Meta-Analysis. JNCI J Natl Cancer Inst (2014) 106 (7).
• European Code Against Cancer, 4^th edition

Omega-3 supplementen bij kanker 
Bijdrage tot behoud lichaamssamenstelling

Een meta-analyse toont dat het gebruik van omega-3 supplementen bij radio- en (radio)chemotherapie kan bijdragen tot het behoud van de lichaamssamenstelling. Andere effecten werden niet geobserveerd.

Voor de analyse werden uitsluitend klinische, gerandomiseerde controle onderzoeken weerhouden. De dagelijkse inname van EPA en/of DHA schommelde tussen 600 mg en 3,6g. (1)

Andere belangrijke effecten werden niet geobserveerd. Zo blijkt suppletie niet bij te dragen tot afname van de tumormassa, noch tot langere overleving.

Gebruik van omega-3 supplementen tijdens kankerbehandelingen kan echter in sommige gevallen ook nadelen met zich meebrengen. Zo vonden onderzoekers aanwijzingen dat een bepaald omega-3 vetzuur in visolie (vooral aanwezig in haring en makreel, maar ook in visoliesupplementen) kankercellen ongevoelig zou maken voor bepaalde soorten chemotherapie (platinumanalogen als cisplatine). Hoewel het nog slechts om aanwijzingen gaat, lijkt het toch nuttig omega-3 vetzuren niet te gebruiken de dagen van de chemotherapie.(2,3)

Volgens recente studies zou een ruime consumptie van omega-3 vetzuren (vette vis of visoliesupplementen) bovendien het prostaatkankerrisico kunnen verhogen. (3)

Meer lezen?

1. de Aguiar Pastore Silva J. Et al. Omega-3 supplements for patients in chemotherapy and/or radiotherapy: A systematic review. Clin Nutr. 2015 Jun;34(3):359-66.
2. Daenen L.G.M. et al. Increased Plasma Levels of Chemoresistance-Inducing Fatty Acid 16:4(n-3) After Consumption of Fish and Fish Oil. JAMA Oncol. 2015;1(3):350-358.
3. Wegwijzer voedingssupplementen van Stichting tegen Kanker

Referenties & tools 

Nieuw van Stichting tegen Kanker 
Tools bij en na kanker

Volgende nieuwigheden zijn beschikbaar van Stichting tegen Kanker:

• Infografiek ondervoeding bij kanker
• Evidence based update voedingsrichtlijnen na kanker, voor diëtisten
• Updatet patiëntenfolder na kanker, gratis te bestellen

Wereld Kanker Onderzoeksfonds: 
Nieuwe updates rond galblaas- en leverkanker

Het Wereld Kanker Onderzoeksfonds (WKO) bracht updates uit rond de rol van voeding, gewicht en fysieke activiteit in de preventie van galblaas- en leverkanker.

Het WKO biedt ook een handige overzichtstabel rond voeding, gewicht, fysieke activiteit en kankerpreventie.

Agenda 

Infonamiddag oncodiëtetiek voor diëtisten
Brussel, 26 november 2015

Op 26 november 2015 organiseert Stichting tegen Kanker in Brussel een infonamiddag rond oncodiëtetiek. Dit zijn de hoofdonderwerpen:

• Voeding bij hoofdhals- en slokdarmkankers: wanneer aanvullende (sonde)voeding opstarten?
• Voeding, darmflora, kanker en cachexie: nut van pre- en probiotica?
• Voedingsbegeleiding bij nieuwe kankerbehandelingen
• Gewichtstoename bij borstkanker: hoe optimaal begeleiden?

Meer lezen? Inschrijven?

Raadpleeg het volledige programma en schrijf meteen in. Het aantal plaatsen is beperkt!

Colloque « Nutrition, microbiote, métabolisme et cancer » 
Parijs, 15 & 16 oktober 2015

Wetenschappelijk colloquium georganiseerd door het Franse NACRe-netwerk (Réseau National Alimentation Cancer Recherche). De relatie voeding-microbiota-metabolisme-kanker zal toegelicht worden, zowel in kankerpreventie als bij kanker.

Meer lezen?

http://www6.inra.fr/nacre/Le-reseau-NACRe/Evenements-scientifiques/Colloque-nutrition-microbiote-metabolisme-et-cancer-NACRe-2015

8th International Conference on Cachexia, Sarcopenia and Muscle Wasting 
Parijs, 4-6 december

Congres van de The Society on Sarcopenia, Cachexia and Wasting Disorders. 

Meer lezen?

http://society-scwd.org/conference-information/

Wist je dat …

• Frequentere toediening van kleinere volumes bijvoeding tijdens de medicatierondes in het ziekenhuis, de therapietrouw van patiënten kan verbeteren? 
• Bepaalde metabole risicofactoren, als hoge bloeddruk en hyperglycemie, ook risicofactoren zijn voor kanker?